در خبرنامه این گروه آمده است تا زمانی که شرایط شان مورد پذیرش
قرار نگیرد این گروه وارد گفتگوی صلح با حکومت افغانستان نخواهد شد. آن ها در نشست
پگواش که چندی پیش در قطر برگزار شده بود پایان اشغال افغانستان از سوی نیروهای بین
المللی، برداشتن این گروه از لیست سیاه و آزادی زندانیان را از شرایط و پیش شرط های
گفتگوی صلح دانسته است. در خبرنامه آن ها آمده است: «آمریکایی‌ها به افغانستان
نیروی تازه می‌فرستند، بمباران در جبهه‌های مختلف را ادامه می‌دهند، در عملیات
شبانه نقش دارند، دولت افغانستان هم جنگ را در ولایات مختلف گسترش داده است و
هزارها خانواده را در جریان زمستان آواره کرده است». خبرنامهای گروه طالبان زمانی
منتشر شده بود که چهار کشور افغانستان، پاکستان، ایالات متحده آمریکا و چین منتشر
واکنش این گروه در قبال دعوت حکومت افغانستان و پاکستان از این گروه بود. انتظار به
پایان رسید. اکنون این سوال مطرح است که سرنوشت گفتگوی چهار جانبه چه خواهد شد؟
حکومت افغانستان چه سیاست را در قبال گروه طالبان در پیش خواهد گرفت؟ ایالات متحده
آمریکا برای چه سیاست را در پیش خواهد گرفت؟ رابطه گروه طالبان و پاکستان چه خواهد
شد؟
خبرنامهای گروه طالبان در حالی منتشر شده است که چند روز پیش، سرتاج عزیز،
مشاور روابط خارجی نخست وزیر پاکستان گفته بود که حکومت پاکستان بر گروه طالبان
نفوذ دارد، رهبران و خانواده آن ها در این کشور زندگی می کند و از خدمات صحی
پاکستان بهرمند است. او همچنین گفته بود که اگر گروه طالبان به دعوت این کشور پاسخ
مثبت ندهد بر این گروه فشار وارد نخواهد نمود. اینکه پاکستان بر این گروه فشار وارد
خواهد نمود یا خیر گذشت زمان مشخص خواهد ساخت. اما واکنش منفی گروه طالبان یک مسئله
دیگری را نیز به تلویحی بیان داشت و آن اینکه این گروه مستقل است و وابستگی به هیچ
سازمان بیرونی ندارد. به دیگر سخن، بی توجهی گروه طالبان به دعوت حکومت پاکستان و
افغانستان رد ادعای حکومت افغانستان و صحه گذاشتن بر سخنان مقامات پاکستانی بود. در
گذشته، حکومت افغانستان بارها ادعا نموده بود که حکومت پاکستان و به صورت مشخص ارتش
این کشور بر گروه طالبان سیطره کامل دارد. گروه طالبان به امر ارتش پاکستان در
افغانستان می جنگد. اما حکومت پاکستان همواره این ادعای حکومت افغانستان را رد می
نمود. واکنش منفی گروه طالبان در واقع، رد ادعای حکومت افغانستان را نیز می رساند.
حکومت پاکستان می تواند از مجراهای زیر بر گروه طالبان فشار وارد نماید. با
توجه به گفته های سرتاج عزیز، این کشور می تواند رهبران و خانواده گروه طالبان را
از پاکستان اخراج و یا دستگیر نموده و به حکومت افغانستان بسپارد. دستگیری رهبران
گروه طالبان می تواند تا حدودی نقطه پایان به جنگ افغانستان باشد. در کنار این
ابزار فشار، حکومت پاکستان می تواند مانع ترانزیت کالاهای وارداتی گروه طالبان از
کشور ها به پاکستان و از آنجا به افغانستان گردد. این در واقع قطع کمک ها و مواد
لجیستیگی بر گروه طالبان به حساب می آید. قطع کمک های لجیستیگی در میدان جنگ به
معنی پایان جنگ و باخت آن است. در عین حال، برخورد جدی با فروش و قاچاق مواد مخدر
می تواند فشار جدی بر گروه طالبان وارد نماید. پاکستان یکی از کشور های ترانزیتی
مواد مخدر است. گروه طالبان بخش از مواد مخدر را از پاکستان به کشور های دیگر می
فرستد. این مهم می تواند قدرت خرید مواد تسلیحاتی گروه طالبان را پایین آورد و ضربه
جدی بر این گروه در میدان جنگ وارد نماید.
اینکه حکومت افغانستان چه واکنش و
سیاست را در پیش خواهد گرفت مشخص نیست. در درون حکومت چنددستگی به صورت آشکار دیده
می شود. حلقهای در درون ارگ سیاست مدارا و تساهل را در قبال گروه طالبان در پیش
گرفته است. رئیس جمهور و حلقات دور و بر او به خاطر گفتگوی صلح این سیاست را در
پیش گرفته است. در حلقه دیگر اما، تمایل به سرکوب گروه طالبان دارد اما دست شان تا
حدودی کوتاه است. برخی سران مجاهدین در درون حکومت تمایل به سرکوب گروه طالبان
دارد. چندی پیش، احمدضیاء مسعود، نماینده خاص رئیس جمهور در امور اصلاحات و حکومت
داری خوب در برابر سیاست تساهل و مداراگری حلقات در درون ارگ واکنش نشان داد و بیان
داشت که عدهای مانع سرکوب و حمله نیروهای امنیتی بر گروه طالبان می شود. در هر
صورت، دو دستگی از قبل در درون حکومت افغانستان در قبال گروه طالبان وجود داشت. با
این حال، احتمال یک دستگی ضعیف است. زیرا، در چنین مواردی نوک پیکان سیاست معمولا
کشور های بیرونی را نشانه می رود و کمتر منجر به تغییر سیاست داخلی می شود.
قبل
از این، وزارت دفاع ملی اعلان نموده بود که در بهار پیش رو، نیروهای امنیتی کشور از
حالت دفاعی به حالت تعرضی در خواهد آمد. این می تواند یک تغییر در سیاست کشور در
قبال گروه طالبان به حساب آید اما اینکه نخبگان سیاسی از این تغییر حمایت خواهد کرد
یا خیر معلوم نیست. مشکل جدی نیز اراده نخبگان سیاسی و حمایت آن ها از نیروهای
امنیتی کشور بوده است.
ایالات متحده آمریکا با وجود اینکه تعدادی از اعضای ارشد
گروه طالبان را در لیست سیاه قرار داده است اما بارها مقامات رسمی این کشور بیان
داشته است که نیروهای این کشور اعضای گروه طالبان را تحت تعقیب قرار نمی دهد. این
سخن در واقع، پایان جنگ این کشور در افغانستان را نشان می دهد. مسئولیت جنگی
نیروهای این کشور اگر چه در افغانستان پایان یافته است اما در وضعیت کنونی ضرورت
جدی به حمایت نظامی از نیروهای امنیتی در میدان جنگ و سرکوب گروه طالبان مشاهده می
شود. زیرا، گروه طالبان به شکل بی سابقه قدرتمند شدهاند. براساس گزارشها، در یک و
نیم دهه گذشته این گروه به شکل کنونی قدرتمند نبوده است. هیچ نشانهای مبنی بر
تغییر سیاست آمریکا در قبال گروه طالبان دیده نمی شود. باراک اوباما، رئیس جمهور
آمریکا پایان وعده بازگشت نیروهای آمریکایی از افغانستان و عراق را داده بود.
کاندیدان ریاست جمهوری این کشور در سیاست ها و برنامه های انتخاباتی خود هیچ حرف و
سخنی در مورد افغانستان نمی گوید. افکار عمومی ایالات متحده آمریکا نسبت به جنگ
افغانستان منفی است.
در پایان باید گفت که عدم مشارکت گروه طالبان در نشست رو
در روی گفتگوی صلح را می توان شکست گفتگوی چهار جانبه دانست. در عین حال، سال دشوار
برای نیروهای امنیتی کشور و مردم افغانستان در پیش رو است. اگر سیاست حکومت در
قبال این گروه تغییر نکند از هم اکنون می توان سال خونین را برای نیروهای امنیتی و
مردم افغانستان پیش بینی نمود.